Dla wielu przedsiębiorców debiut na parkiecie giełdowym jest celem i jednocześnie ukoronowaniem działalności gospodarczej. Giełda pozwala nawiązać relacje z inwestorami, gromadzić kapitał poprzez emisję papierów wartościowych i ułatwia wejście na nowe rynki zbytu. Jak wejść na giełdę papierów wartościowych w Polsce?
Dla jakich spółek wejście na giełdę jest możliwe?
Zwiększenie rozpoznawalności spółki poprzez wprowadzenie jej na giełdę papierów wartościowych (GPW) jest możliwe wyłącznie dla wybranych typów podmiotów gospodarczych. Papiery wartościowe może emitować:
- spółka akcyjna;
- spółka komandytowo-akcyjna;
- prosta spółka akcyjna.
Giełda papierów wartościowych nie jest dostępna dla innych uczestników rynku, chyba że skorzystają oni z możliwości przekształcenia podmiotowego, o których mowa w przepisach kodeksu spółek handlowych (np. przekształcenie spółki z o.o. w spółkę akcyjną). Możliwe jest też założenie nowej spółki akcyjnej i wniesienie do niej istniejącego przedsiębiorstwa.
Wprowadzenie spółki akcyjnej na giełdę krok po kroku
Dopuszczenie akcji spółki do obrotu regulowanego musi być poprzedzone szeregiem czynności.
Przygotowanie spółki do wejścia na giełdę
Pierwszym etapem jest podjęcie przez zarząd uchwały o ofercie publicznej akcji, ich dematerializacji oraz dopuszczeniu do obrotu na rynku regulowanym. Konieczne jest sporządzenie prospektu emisyjnego. Do członków zarządu należy też nawiązanie relacji z firmą inwestycyjną (pełni funkcję koordynatora oferty IPO), biegłym rewidentem (bada sprawozdania finansowe w prospekcie emisyjnym) oraz obsługą prawną, która zadba o dochowanie wymagań wskazanych przepisami prawa.
Kolejnym krokiem jest złożenie wniosku do Komisji Nadzoru Finansowego o zatwierdzenie prospektu emisyjnego. Zatwierdzenie dokumentu odbywa się po jego weryfikacji oraz przeprowadzeniu ewentualnych konsultacji z przyszłym emitentem papierów wartościowych.
Wprowadzenie przedsiębiorstwa na giełdę
Po zatwierdzeniu prospektu emisyjnego przeprowadza się plasowanie oferty publicznej. To działania, które polegają na celu wstępne zbadanie popytu na akcje spółki. Można wyróżnić dwa etapy plasowania – premarketing oraz marketing.
Na etapie premarketingowym analityk przygotowuje zestawienie najważniejszych informacji o spółce, które przedstawia inwestorom instytucjonalnym. Etap marketingowy to budowanie przez członków zarządu tzw. księgi popytu, czyli opracowanie parametrów oferty – ceny emisyjnej akcji oraz liczby walorów, które zostaną objęte przez inwestorów.
Podejmując decyzję o sprzedaży akcji na giełdzie, zarząd określa poszczególne transze akcji, które zostaną skierowane do poszczególnych grup akcjonariuszy.
Ostatni etap plasowania oferty to subskrypcja akcji oraz ich objęcie na zasadach określonych w prospekcie emisyjnym. Następnie inwestorzy otrzymują akcje w zamian za wniesiony wkład.
Debiut spółki na parkiecie giełdowym
Zanim spółka wprowadzi papiery wartościowe do obrotu, musi otrzymać na to zgodę. W tym celu trzeba złożyć wniosek do Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych (KDWP) wniosek o rejestrację walorów. Wraz z odpowiednim wnioskiem składa się stosowne dokumenty (m.in. odpis aktu założycielskiego, statut spółki, dokument informacyjny zatwierdzony przez organ nadzoru, opinia firmy inwestycyjnej, oświadczenie emitenta o braku toczących się przeciwko niemu postępowań przed organem nadzoru).
Kolejny wniosek dotyczy dopuszczenia i wprowadzenia akcji do obrotu akcji lub praw do akcji. Spółka będąca emitentem podejmuje decyzję czy dopuszczenie ma dotyczyć podstawowego rynku kapitałowego czy rynku równoległego. Na rynku równoległym notowane są spółki, których wartość akcji jest zbyt niska albo akcjonariat za mało rozproszony (w rękach zbyt małej liczby osób pozostają zbyt duże pakiety akcji).
GPW określa dwa standardy wymagań dla papierów wartościowych. Łagodniejsze muszą być spełnione przez spółki, które ubiegają się o dopuszczenie na rynku równoległym. Dodatkowe rygory dotyczą rynku podstawowego. Pod uwagę brane są takie kryteria, jak:
- zbywalność papierów wartościowych;
- stopień rozproszenia akcji;
- rentowność, płynność i zdolność do obsługi zadłużeń przez emitenta;
- kapitalizacja;
- doświadczenie członków organów spółki;
Obowiązki informacyjne względem inwestorów
Z wejściem na giełdę wiążą się poprawa wizerunku, a w przyszłości zyskanie kapitału oraz otwarcie nowych możliwości inwestowania. To jednak także liczne obowiązki dla przedsiębiorstw. Zarówno względem nowych inwestorów, jak i akcjonariuszy posiadających już akcje lub obligacje emitent musi realizować obowiązki informacyjne. Dotyczy to informacji poufnych, raportów bieżących i okresowych (kwartalnych, półrocznych i rocznych). Warto konsultować wykonywanie tych obowiązków z doradcą prawnym, ponieważ obligacje względem giełdy wynikają zarówno z aktów prawa polskiego, jak i unijnego.
Nadzór nad realizacją obowiązków informacyjnych sprawuje KNF, natomiast dane są udostępniane za pośrednictwem elektronicznego systemu ESPI.
Jeżeli uczestnik obrotu giełdowego zamierza utrzymywać dobre relacje z inwestorami, zaleca się, aby niezależnie od realizacji obligatoryjnych zobowiązań wdrożył zasady wynikające z Kodeksu Dobrych Praktyk GPW.
